KHÔNG THỂ XUYÊN TẠC VIỆC QUY HOẠCH BÁO CHÍ

 

Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 3/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chítoàn quốc đến 2025 (Quy hoạch báo chí) đã và đang được Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan chức năng triển khai bài bản, đúng tiến độ, đúng quy định. Thực chất, Quy hoạch báo chí là chủ trương đúng đắn của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư để nhằm sắp xếp lại hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam; đồng thời, bảo đảm cho các cơ quan báo chí phát triển đúng hướng, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Vì thế, việc thực hiện Quy hoạch này là để các cơ quan báo chí làm tốt hơn sứ mệnh bảo vệ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam phát triển phồn vinh, nhân dân Việt Nam được sống trong ấm no, hạnh phúc, chứ không phải là “Đảng Cộng Sản siết chặt “báo hoá” tạp chí, “tư nhân hoá” báo chí để giữ chế độ!” như RFA đã suy diễn, xuyên tạc ngày 7/10/2022.

1. Đảng lãnh đạo tuyệt đối công tác báo chí

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định rằng: “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng”[1] và “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”[2]. Thực tế cũng cho thấy, lịch sử ra đời, xây dựng và phát triển của Đảng Cộng sản Việt Nam luôn gắn bó mật thiết với báo chí cách mạng. Báo chí trở thành công cụ đắc lực của Đảng để không chỉ khơi dậy, cổ vũ lòng yêu nước của các tầng lớp nhân dân mà còn góp phần tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống. Đồng thời, báo chí cũng là một trong những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vì thế, Đảng lãnh đạo tuyệt đối, xuyên suốt đối với báo chí là nguyên tắc, không thể phủ nhận!

Hiến pháp năm 2013 và Luật Báo chí năm 2016 đã quy định cụ thể về quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí, song không thể lợi dụng những quyền này để nhân danh dân chủ đòi lập hội, ra báo chí tư nhân, hay tự do ngôn luận theo kiểu phương Tây… trái với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thực tế, ở Việt Nam, Đảng lãnh đạo và quản lý báo chí là để báo chí phụng sự Tổ quốc và nhân dân, vì lợi ích và đảm bảo an ninh quốc gia. Cùng với đó, “Chính phủ luôn lắng nghe, thấu hiểu, chia sẻ với những khó khăn, thách thức, đánh giá cao và sẽ nghiên cứu có giải pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các cơ quan báo chí, các nhà báo đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật trong phạm vi, quyền hạn của Chính phủ” như Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã phát biểu ngày 20/6/2021, chứ không phải như RFA đang suy diễn “chuyện lạc quan là người dân muốn được làm báo tự do rồi, nhưng chuyện bi quan là Nhà nước vẫn muốn kiểm soát, độc quyền thông tin”.

Hơn nữa, tự do ngôn luận, tự do báo chí không chỉ là quyền mà còn trở thành động lực để phát triển xã hội; không chỉ được hiến định trong Hiến pháp và luật mà còn luôn được Nhà nước đảm bảo, song phải theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam. Về bản chất, vấn đề này khác hoàn toàn nhận định của Võ Thị Hảo khi chia sẻ quan điểm với RFA, rằng “chính quyền Việt Nam luôn dùng mọi cách để hạn chế tự do ngôn luận”, nên “các bộ ngành quản lý báo chí buộc phải ban hành nhiều quy định nhằm siết chặt phạm vi hoạt động của các tờ báo” và tất cả các cơ quan báo chí “cũng chỉ được đưa tin theo chỉ đạo của đảng, chính quyền, đoàn thể”.

2. Quy hoạch báo chí không phải là “siết chặt quản lý báo chí”

Thực tế, Quy hoạch báo chí thể hiện rõ 4 nhóm cơ quan chủ quản then chốt của nền báo chí cách mạng Việt Nam, được xác định cụ thể là: Báo chí Trung ương; báo chí của các bộ, ngành; báo chí địa phương; báo chí của các tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo, doanh nghiệp nhà nước. Việc Quy hoạch này nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, đầu tư dàn trải, buông lỏng quản lý, hoạt động xa dời tôn chỉ mục đích của các cơ quan báo chí.

Nhận thức đúng đắn chủ trương của Đảng về mục tiêu, lộ trình quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc, nên việc thực hiện Quy hoạch báo chí đã được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan liên quan tổ chức triển khai việc sắp xếp theo đúng phương án trong Quy hoạch. Trong đó, các cơ quan báo chí in, báo điện tử đã có sự thay đổi về cơ cấu, cách thức thông tin, có sự phân vai rõ giữa báo và tạp chí; khối phát thanh, truyền hình (báo nói, báo hình) đã hoàn thành việc sắp xếp… Cùng với đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã xem xét, cấp lại giấy phép hoạt động báo chí cho hơn 130 cơ quan báo chí; trong đó, có một số cơ quan báo chí được cấp lại giấy phép cùng với cấp phép thực hiện thêm loại hình điện tử…

Thực hiện Quy hoạch báo chí cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được thì vẫn còn những biểu hiện tiêu cực; trong đó phải kể đến việc một số cơ quan tạp chí khoa học chưa thực hiện đúng chức năng công bố kết quả nghiên cứu khoa học, các bài viết mang tính nghiên cứu lý luận còn ít; tạp chí của các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp chưa bám sát tôn chỉ, mục đích; một số tạp chí sử dụng danh nghĩa báo chí hoạt động tác nghiệp để điều tra theo đơn thư, yêu cầu, thậm chí đe dọa buộc cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp… Những biểu hiện “báo hóa” này đã từng bị “thổi còi”, song tình trạng này vẫn còn hiện hữu.

Thực tế, việc sắp xếp lại hệ thống báo chí là cần thiết, đảm bảo để báo chí phát triển lành mạnh và đúng hướng hơn, mạnh mẽ và nhân văn hơn nhằm phục vụ sự nghiệp cách mạng và phục vụ nhân dân tốt hơn. Vì thế, việc thực thi xử lý tình trạng “báo hoá” tạp chí và “tư nhân hoá” báo chí cũng chính là nhằm khắc phục tình trạng lãng phí nguồn lực và hạn chế, ngăn chặn sai phạm, tiêu cực trong hoạt động báo chí cũng như khắc phục, ngăn chặn tình trạng một số tờ báo bị các doanh nghiệp lũng đoạn thông tin và vật chất… Như vậy thì, việc thực hiện Quy hoạch báo chí ở Việt Nam đã và đang được triển khai là đúng đắn, là cần thiết, là để xây đắp và phát triển chứ không phải là nhằm siết chặt hay loại bỏ như RFA nhận định.

Cuối cùng: Phải khẳng định rằng, triển khai thực hiện Quy hoạch báo chí chính là nhằm đổi mới mô hình tổ chức, quản lý báo chí, nâng cao năng lực cạnh tranh và độ tinh nhuệ của báo chí hiện đại; là để mỗi cơ quan báo chí thực hiện nhiệm vụ chính theo đúng định hướng, tôn chỉ, mục đích, chứ không phải là để “siết chặt quản lý báo chí”. Đồng thời, việc thực hiện Quy hoạch này càng không phải là để “xử lý” báo chí, mà chính là sắp xếp lại hệ thống báo chí, khắc phục tình trạng báo lá cải, giật gân câu khách, chạy theo lợi nhuận thuần túy… Quy hoạch báo chí không phải là “Đảng Cộng Sản siết chặt “báo hoá” tạp chí, “tư nhân hoá” báo chí để giữ chế độ!” như RFA suy diễn, xuyên tạc, mà là nhằm tạo ra một cuộc chuyển mình mạnh mẽ; tạo ra sự đột phá trong hoạt động báo chí, phát triển báo chí và quản lý báo chí, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới; đồng thời, không để tư nhân sở hữu báo chí cũng như không để nhóm lợi ích chi phối báo chí. Đây chính là một dịp để xốc lại đội ngũ những người làm báo, để báo chí cách mạng Việt Nam vừa kế thừa vừa phát huy tốt nhất truyền thống của mình, phục vụ sự nghiệp cách mạng và nhân dân kịp thời hơn, thiết thực hơn, hiệu quả hơn./.

MINH HÒA